Podejmij działanie

jako GMINA

Info

Zjawiska ulewnych deszczy mogą prowadzić do znacznych strat oraz szkód, zwłaszcza gdy osoby odczuwające ich skutki nie podejmą stosownych działań przygotowawczych z wyprzedzeniem. W tej części znajdziesz informacje na temat działań, które można podjąć na szczeblu gminnym, oraz zapobiegania szkodom, których może doświadczać Twoja społeczność na skutek ulewnych deszczy.

KLUCZOWE FAKTY DOTYCZĄCE ULEWNYCH DESZCZY

Zjawiska ulewnych deszczy powodujących powodzie prowadzące do szkód mogą wystąpić w dowolnym miejscu i czasie, nawet jeżeli dana lokalizacja jest oddalona od cieków wodnych. Ulewne deszcze najczęściej występują nagle, nie pozostawiając praktycznie jakiegokolwiek czasu na reakcję. Mogą prowadzić do lokalnych powodzi, m.in. ze względu na niekontrolowany spływ powierzchniowy na danym obszarze. Brak środków ostrożności może skutkować poważnymi szkodami. A co gorsza: eksperci oczekują, że w przyszłości zjawisko ulewnych deszczy będą występować częściej.

destroyed building after heavy rain in Poland

Picture: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, Poland

CO MOGĘ ZROBIĆ?

Ocena i mapowanie

Określenie wysoce zagrożonych obszarów przy użyciu dopasowanych metod oceny i mapowania ma istotne znaczenie! Narzędzie „OCENA i MAPOWANIE” objaśnia poszczególne elementy i działania, mogące wchodzić w skład oceny ryzyka wystąpienia powodzi spowodowanej ulewnymi deszczami. Narzędzie wskazuje różne podejścia metodologiczne do realizacji tych działań oraz opisuje ich zalety i wady, a także zapotrzebowanie w zakresie danych i możliwe efekty.

Riskcommunication

Informowanie o ryzyku

Na obszarach, które mogą ucierpieć na skutek ulewnych deszczy, należy mieć dostateczną świadomość związanego z nimi ryzyka oraz wystarczająco je zrozumieć, aby podjąć odpowiednie działania lub wdrożyć środki na rzecz ograniczenia ryzyka. Informowanie o ryzyku ma zatem kluczowe znaczenie! Narzędzie „INFORMOWANIE O RYZYKU” objaśnia, w jaki sposób należy przekazywać informacje i jakie komunikaty należy udostępniać określonym osobom i instytucjom. Przykłady dobrych praktyk ukazują możliwości działania i służą jako źródło inspiracji dla podjęcia własnych inicjatyw.
Riskreductiuonmeasures

Środki na rzecz ograniczenia ryzyka

Na szczeblu lokalnym podjęcie środków ostrożności jest konieczne w celu minimalizacji szkód! Narzędzie „ŚRODKI NA RZECZ OGRANICZENIA RYZYKA” pomaga władzom lokalnym i regionalnym w identyfikacji, doborze i wdrożeniu odpowiednich środków ostrożności oraz zapewnia dodatkowe wytyczne dotyczące planowania przestrzeni, wczesnego ostrzegania, reagowania na sytuacje nadzwyczajne, działań zapobiegawczych i retencyjnych.

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM OPADÓW NAWALNYCH JEST ZADANIEM PRZEKROJOWYM

Zaangażuj różnych interesariuszy w ten proces

Konieczne jest zaangażowanie różnych interesariuszy w proces, aby zmniejszyć ryzyko związane z wystąpieniem opadów nawalnych w Twojej społeczności.

Zapoznaj się z ilustracją, aby uzyskać wskazówki, kogo można zaangażować.

Połącz zarządzanie ryzykiem opadu nawalnego z innymi przekrojowymi zagadnieniami

W gminach potrzeba współpracy pomiędzy różnymi obszarami działań jest oczywista i widać ją także na powyższym obrazku. Rozsądnie jest wykorzystać synergię między różnymi sektorami i być świadomym konfliktów, które mogą się pojawić.

Istnieją dwa główne inne przekrojowe zagadnienia, które są ściśle związane z zarządzaniem ryzykiem opadów nawalnych:

Chociaż intensywność i przebieg opadów nawalnych są praktycznie nieprzewidywalne, to wywołane tymi zdarzeniami skutki powodzi można dobrze oszacować. Dzięki modelom przebiegu powodzi można dla społeczności lokalnej stworzyć mapę zagrożenia powodziowego i przygotować obywateli szczególnie zagrożonych, na przyszłą powódź. Ważne jest, aby tworzyć mapy zagrożeń zarówno w zakresie opadów nawalnych, jak i powodzi, aby zapobiec szkodom spowodowanym przez intensywny spływ powierzchniowy.

Zauważ: Wszystkie kraje członkowskie UE opublikowały już mapy ryzyka powodziowego i mapy zagrożenia powodziowego od strony rzek oraz np. powodzi od strony morza. Należy zauważyć, że charakterystyka powodzi wywołanych opadami nawalnymi jest inna:

  • w przypadku powodzi rzecznych (ang. fluvial floods) poziom wody w korycie rzeki wzrasta, a woda zalewa tereny przylegające do rzeki.
  • Podczas powodzi spowodowanych nagłymi opadami (ang. pluvial floods) woda opadowa trafiająca na powierzchnię terenu nie może w całości przedostać się do gleby ani do kanalizacji, a tym samym spływa po zboczach do najbliższej rzeki, jeziora lub obniżenia terenu. Zatem zagrożenie powodziowe ze strony opadów nawalnych jest niezależne od obecności rzeki w okolicy.

Aby skutecznie zapobiegać szkodom, należy uwzględnić oba typy powodzi w procesach zarządzania ryzykiem powodziowym. Strategie zarządzania integrują różne sektory i różne poziomy, od gminy do państwa członkowskiego. Dlatego partnerzy RAINMAN zestawili swoje zalecenia i doświadczenia w dokumencie strategicznym. Dokument ten zawiera wnioski dotyczące integracji zarządzania ryzykiem powodziowym w planach zarządzania ryzykiem powodziowym zgodnie z Dyrektywą Powodziową UE. Wnioski te przedstawiono w 2019 r. unijnej grupie roboczej zajmującej się rozwojem wdrażania dyrektywy powodziowej, konsorcjum interesariuszy gospodarki wodnej z państw członkowskich i Komisji Europejskiej, które wspierają wdrażanie dyrektywy powodziowej i stanowią platformę do ogólnoeuropejskiej wymiany informacji na temat zarządzania ryzykiem powodziowym.

POBIERZ

Integrating pluvial flood risk management into flood risk management plans according to the EU Floods Directive and beyond Ι available in English

Findings and recommendations from the INTERREG Central Europe project RAINMAN, Policy paper

Download [pdf; 471 KB]

Ze względu na zmiany klimatyczne opady nawalne będą występować częściej i w przyszłości staną się bardziej intensywne. Szkody wynikające z występowania opadów nawalnych prawdopodobnie jeszcze bardziej wzrosną. Konieczne jest dostosowanie się do tych zmian.

Już dziś zarządzanie ryzykiem związanym z intensywnymi opadami jest częścią lokalnych kompleksowych strategii przystosowania się do zmiany klimatu. Dla polityków, decydentów i opinii publicznej coraz ważniejsze będzie zintegrowane rozważanie kwestii przystosowania się do zmian klimatu. Zarządzanie ryzykiem wystąpienia opadów nawalnych jest ważnym ogniwem między przystosowaniem się do zmian klimatu a zarządzaniem ryzykiem powodziowym.

GDZIE UZYSKAĆ WIĘCEJ INFORMACJI?

Kieruj się doświadczeniami zdobytymi w ramach projektu RAINMAN...

W projekcie RAINMAN zastosowano różne metody i podejścia do oceny i mapowania ryzyka związanego z deszczami nawalnymi, różne strategie dla ograniczania ryzyka i przepływu informacji. Zostały one wykorzystane w różnych regionach (od nizin po góry) oraz różnych typach terenu (od obszarów miejskich po wiejskie i rolnicze). W krótkim arkuszu informacyjnym (factsheet) podsumowano najważniejsze fakty, wyniki i wnioski.

Prosimy o zapoznanie się ze wszystkimi NASZYMI DOŚWIADCZENIAMI.